Οι ηγέτες των κρατών-μελών της ΕΕ από χθες το βράδυ
συζητούν στις Βρυξέλλες τα αποτελέσματα των ευρωπαϊκών εκλογών. Η Ευρώπη, από
το 2008 και μετά, αντιμετωπίζει μια οικονομική κρίση που ακόμα δεν έχει
ξεπεραστεί... Παρότι το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και η Προοδευτική Συμμαχία
Σοσιαλιστών - Δημοκρατικών διατηρούν την πλειοψηφία των εδρών του Ευρωπαϊκού
Κοινοβουλίου, η ενίσχυση των ευρωσκεπτικιστών και των λαϊκιστών, όπως
αναμενόταν, είναι μεγάλη.
Το ευρωπαϊκό όραμα και οικονομικά και πολιτικά αμφισβητείται.
Αρχίζουν να δημιουργούνται σοβαρά «χάσματα» στην ΕΕ και να προκαλούνται
αισθήματα εχθρότητας. Κερδίζουν σιγά σιγά αντιλήψεις που αμφισβητούν τους
μηχανισμούς ενοποίησης της Ευρώπης και «κάνουν μόδα» την εθνική περιχαράκωση.
Η νίκη της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία και του Νάϊτζελ Φάρατζ στη
Βρετανία είναι ένα ηχηρό μήνυμα προειδοποίησης (μαζί με τη γενικότερη ενίσχυση
του εθνολαϊκισμού) προς τις ευρωπαϊκές ηγεσίες. Οι εξελίξεις λ.χ. στη Γαλλία,
που είναι ένα μέρος του παραδοσιακού ευρωπαϊκού άξονα ισορροπίας που
εκπροσωπούν Γαλλία - Γερμανία (όσο κι αν έχει διαταραχθεί από τη γερμανική
ισχύ), είναι θρυαλλίδα στα θεμέλια της Ευρώπης.
Το ερώτημα είναι αν όλα αυτά θα ενισχύσουν μια διαλυτική
αναδίπλωση της ΕΕ ή θα αποτελέσουν αφορμή για μία επανατοποθέτηση του ιστορικού
ευρωπαϊκού οράματος, με ταυτόχρονη δημοκρατική και κοινωνική αναδιαμόρφωση του
ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Αυτό τελικά σημαίνει άλλες πολιτικές που θα
τροφοδοτού
ν την ανάπτυξη, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την κοινωνική
προστασία. Ο φαύλος κύκλος της συνεχούς λιτότητας και της ενίσχυσης των
κοινωνικών ανισοτήτων (και των ανισοτήτων μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών) δεν
ενισχύει τους μηχανισμούς ενοποίησης της Ευρώπης, αντίθετα διευρύνει τα
«χάσματα και τις φυγόκεντρες δυνάμεις».
Με εξαίρεση τον Ματέο Ρέντσι, που πήγε πολύ καλά στην Ιταλία, στις
άλλες ευρωπαϊκές χώρες υπάρχουν μεγαλύτερες ή μικρότερες απώλειες. Η ερμηνεία
από τους Ευρωπαίους ηγέτες του αποτελέσματος, ως μιας συνηθισμένης ευρωπαϊκής
διαμαρτυρίας που δεν συνιστά μια ξεχωριστή προειδοποίηση, θα ήταν κατώτερη των
πραγματικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαίοι πολίτες...
