.Χωρίς δικό μας σχέδιο

Οι εταίροι και δανειστές γνωρίζουν ότι έχουν επιβάλει μια συνταγή που, απλώς, δεν βγαίνει. Οι φορολογικοί συντελεστές, οι υψηλές εισφορές και οι αλλαγές που αφορούν τους ελεύθερους επαγγελματίες συνιστούν έναν αδιέξοδο παραλογισμό. Δεν μπορεί να μη γνωρίζουν ότι αυτό το μοντέλο θα έχει τραγικό τέλος. Το πιθανότερο είναι ότι δεν τους ενδιαφέρει, γιατί αυτό που προέχει είναι να βγαίνουν τα νούμερα στο χαρτί και να μην υπάρξει νέα ελληνική κρίση πριν τελειώσει ο εκλογικός κύκλος στις μεγάλες χώρες της Ευρώπης. 

Ξέρουν, επίσης, ότι ούτε η σημερινή κυβέρνηση ούτε και κάποια άλλη θα έχει την πραγματική βούληση και επιθυμία να κόψει από τις δαπάνες του Δημοσίου. Μας αφήνουν, λοιπόν, να πνιγούμε με το δικό μας σχοινί. Πάντοτε, άλλωστε, είχα την υποψία ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών έβλεπε αυτή τη συνταγή σαν μια πιθανή «κερκόπορτα», που θα βοηθήσει να φτάσουμε στον πάγιο στόχο του, μια εθελοντική έξοδο από το ευρώ. «Φόρους θέλετε; Βάλτε και άλλους» τον φαντάζομαι να σκέπτεται το προπερασμένο καλοκαίρι.

Εχουμε ταυτόχρονα κι ένα σχέδιο σε εξέλιξη, που βάζει στο στόχαστρο εκατοντάδες χιλιάδες φορολογουμένους, πηγαίνοντας πολλά χρόνια πίσω. Είναι δύσκολο στην εποχή μας να υποστηρίζεις ρεαλιστικές απόψεις που πάνε κόντρα στο ρεύμα. Πρέπει, όμως, να δει κανείς τη λεπτή ισορροπία ανάμεσα στον παραδειγματισμό και στην καθιέρωση κανόνων από εδώ και πέρα κι ενός κυνηγητού χωρίς όρια, που θα παγώσει ό,τι έχει απομείνει μερικώς όρθιο στην πραγματική οικονομία.

 Εχουν περάσει τόσα χρόνια και ακόμη δεν έχουμε ένα δικό μας σχέδιο για το πώς θα βγούμε από την κρίση. Οδεύουμε με ταχύτητα προς τον τοίχο. Ορισμένοι εταίροι και δανειστές είναι εγκλωβισμένοι στις δικές τους αγκυλώσεις και ιδεοληψίες, και το κυριότερο είναι ότι δεν τους νοιάζει πια. Αυτή την ώρα δεν βρίσκεται στο τραπέζι μια πειστική πρόταση για το πώς θα ξεφύγουμε από τον φαύλο κύκλο στον οποίο έχουμε μπει. Ο μέσος πολίτης φοβάται και υποψιάζεται πως η ραγδαία φτωχοποίηση θα συνεχιστεί και πως ο «ζουρλομανδύας» που του έχουν φορέσει δεν θα φύγει, ό,τι και να γίνει.

Οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι. Ο μεγάλος κίνδυνος είναι μια κουρασμένη κοινωνία να σαγηνευθεί από νέες σειρήνες λαϊκισμού, που θα προσφέρουν δήθεν απλές, ριζοσπαστικές λύσεις. Με τόσους ανθρώπους γύρω μας να μουρμουρίζουν ή να φωνάζουν «δεν βγαίνει αυτό το πράγμα», είναι απορίας άξιον που η πελατεία των λαϊκιστών δεύτερης γενιάς, στην εποχή των μνημονίων, δεν είναι πιο μεγάλη... 

ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ

.Ο ρόλος της ήπιας ισχύος στη διπλωματία

Η σημασία και η χρησιμότητα της «ήπιας ισχύος» (soft power) στην επίτευξη των στόχων εξωτερικής πολιτικής είναι αδιαμφισβήτητες, ιδιαίτερα για χώρες που γειτνιάζουν με ταραγμένες περιοχές. Πλέον το παιχνίδι της εξωτερικής πολιτικής και της προάσπισης των εθνικών συμφερόντων παίζεται όχι μόνο (προφανώς) εκτός συνόρων, αλλά συχνά και εκτός επισήμων διπλωματικών διαύλων και οργάνων και διά μέσου άτυπων διαύλων επικοινωνίας. 

Αποτελεί δε δοκιμασμένη μέθοδο η προσπάθεια επίλυσης συγκρούσεων όχι μόνο διά της επισήμου οδού (Track-I diplomacy), αλλά και μέσω ανεπίσημων ή ημιεπίσημων επαφών και διαβουλεύσεων (Track-II, Track 1,5, ή και multi-track diplomacy), με διερεύνηση νέων ιδεών και πρωτοβουλιών από μη κρατικούς θεσμούς και οργανισμούς, ενώ πολύ χρήσιμη μπορεί να είναι η διατήρηση επαφών διπλωματών και στρατιωτικών εκτός επισήμων διαύλων (old boys network).

Αναβαθμίζεται συνεχώς η αξία της ενεργού συμμετοχής σε ενεργειακά, επιχειρηματικά και άλλα δίκτυα, καθώς και της οργάνωσης τακτικών συναντήσεων και διασκέψεων για την περιφερειακή ασφάλεια (π.χ. Διάσκεψη Ασφαλείας Μονάχου, Λέσχη Βαλντάι, Brussels Forum (GMF), ετήσιες συναντήσεις IISS σε Ευρώπη και Ασία). Από ελληνικής πλευράς οι μόνες διοργανώσεις σε αυτό το επίπεδο είναι τρόπον τινά το νεοπαγές Delphi Economic Forum και τα συνέδρια του Economist. 

Ολες αυτές οι συναντήσεις, καθώς και οι επαφές στο πλαίσιο διαφόρων δικτύων μπορούν να αποτελέσουν πλούσια πηγή πληροφοριών και αναλύσεων, αρκεί να ξέρει κανείς να κάνει τις σωστές ερωτήσεις και να υπάρχει μια συστηματοποιημένη διαδικασία συλλογής και αξιοποίησης πληροφοριών.

Εχοντας να διαχειριστούμε τις προκλήσεις ενός ασταθούς και ρευστού περιφερειακού περιβάλλοντος ασφαλείας, απαιτείται αποτελεσματική αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων εργαλείων ήπιας ισχύος (απόδημος Ελληνισμός –συμπεριλαμβανομένων και πανεπιστημιακών στο εξωτερικό, καθώς και στελεχών διεθνών οργανισμών– πολιτιστική διπλωματία, οικονομική διπλωματία, κοινοβουλευτική διπλωματία –και στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο– θρησκευτική διπλωματία)

 υπό τον συντονισμό του ΥΠΕΞ, καθώς και αναζήτηση τρόπων θεσμικής διασύνδεσης και συνεργασίας μεταξύ της επιστημονικής κοινότητας και των φορέων χάραξης και άσκησης πολιτικής. Πέραν της γενικότερης οργανωτικής μεταρρύθμισης (και της κάλυψης του θεσμικού κενού στον τομέα του στρατηγικού σχεδιασμού σε εθνικό επίπεδο) χρειαζόμαστε επίσης: 

(1) Διπλωμάτες που, γνωρίζοντας τη γλώσσα και την εσωτερική κατάσταση χωρών και περιοχών υψηλού ενδιαφέροντος, θα περάσουν μεγάλο μέρος της καριέρας τους σε συναφή πόστα και θα αποτελέσουν «γνώριμα πρόσωπα» στις περιφερειακές συναντήσεις, διασκέψεις και άλλες δραστηριότητες. 

(2) Διπλωμάτες, επιχειρηματίες ή άλλες προσωπικότητες που μπορούν να παίξουν τον ρόλο των «ειδικών απεσταλμένων» (roving ambassadors) του πρωθυπουργού ή του υπουργού Εξωτερικών. 

(3) Συστηματική προσπάθεια αξιοποίησης των ιστορικών, πολιτιστικών και θρησκευτικών δεσμών (όπου υπάρχουν). (4) «Ανήσυχους» και εξωστρεφείς επιχειρηματίες που θα διερευνήσουν επενδυτικές ευκαιρίες στις χώρες της ευρύτερης περιοχής, με την πολιτική στήριξη, όπου απαιτηθεί, του ελληνικού κράτους και με τους διπλωμάτες να προσαρμόζονται στις απαιτήσεις της οικονομικής διπλωματίας. 

ΘΑΝΟΣ Π. ΝΤΟΚΟΣ*

.Τι χώρα θα παραδώσουν;

Σε τροχιά διάλυσης βρίσκεται η χώρα. Τα σημάδια είναι εμφανή παντού: στους ανορθόγραφους τίτλους στα δελτία ειδήσεων της ΕΡΤ («η κυβέρνηση θα τηρήσει στο ακαίρεο τις δεσμεύσεις»)· στην κατάσταση στο ΑΠΕ με τα ψευδή ρεπορτάζ που έστειλε για το «περούκα γκέιτ» στη Νέα Υόρκη· στις παρακρατικές μεθοδεύσεις στο Συμβούλιο της Επικρατείας· και μέχρι στο διπλωματικό επεισόδιο που έκανε το υπουργείο Εξωτερικών με την Τουρκία λόγω αβλεψίας πάλι του ΑΠΕ.

 Κι αν το πρώτο είναι στο πλαίσιο της «χαριτωμένης αγραμματοσύνης» που επιβάλλει στον δημόσιο βίο η Πρώτη Φορά («χρειαζόμαστε περισσότερη συλλογικότητα και λιγότερη αυτάρκεια», αντί «αυταρέσκειας», είπε ο κ. Αλέξης Τσίπρας στο συνέδριο), το τελευταίο είναι εξαιρετικά επικίνδυνο. Στις διεθνείς σχέσεις τα πράγματα κυλούν μεν αργά, αλλά τίποτε δεν πάει χαμένο.

Δεν πρέπει να υπάρχει άλλη χώρα στον κόσμο που υπουργός βρίζει δημοσίως, με γλώσσα πεζοδρομίου, δημοσιογράφους και πολιτικούς του αντιπάλους. Ούτε ασφαλιστικός οργανισμός που να προτρέπει τους πελάτες του να μεταναστεύσουν στη Βουλγαρία. Και δεν πρέπει να υπάρχει άλλη χώρα στην οποία στελέχη της κυβέρνησης να καταγγέλλουν πάρτι διαφθοράς της δικής τους κυβέρνησης και ο πρωθυπουργός να κωφεύει.

 Να θυμηθούμε ότι μετά τις καταγγελίες του γενικού γραμματέα Οδυσσέα Βουδούρη για τις προμήθειες στο μεταναστευτικό, και η γενική γραμματέας του υπουργείου Εργασίας Δήμητρα Χαλικιά κατήγγειλε με επιστολή στο Μαξίμου κατασπατάληση κονδυλίων που προορίζονταν για την επιδότηση ανέργων.

Η αλήθεια είναι ότι και στο παρελθόν είχαμε παρόμοια φαινόμενα ανικανότητας, διαφθοράς, χρήσης παρακρατικών μηχανισμών για τη σπίλωση μη αρεστών κ.λπ. Ποτέ όμως τόσα πολλά και ποτέ όλα μαζί. Δηλαδή και στο ΠΑΣΟΚ ξεκαθάριζαν τους λογαριασμούς τους βάζοντας την κρατική ΕΡΤ να μεταδίδει ψευδώς ότι κορυφαίο στέλεχος του κινήματος συνελήφθη σε πιάτσα ιερόδουλων· και σκάνδαλα (κουμπάρων, Βατοπεδίου κ.ά.) είχαμε πολλά· πάντα υπήρχε κυνισμός και δεν έλειψαν ποτέ οι τραμπούκοι. Αυτές τις μελανές σελίδες αναπαράγει η κυβερνητική πλειοψηφία που εξελέγη με σημαία το ηθικό της πλεονέκτημα.

 Με μια διαφορά όμως: ποτέ κυβέρνηση δεν τα έκανε όλα αυτά μαζί. Αυτό πρέπει να το προσέξουμε διότι υπάρχει η επικοινωνιακή λαθροχειρία του ΣΥΡΙΖΑ που συνοψίζεται στη φράση «ναι, γιατί οι άλλοι ήταν καλύτεροι;». Συγκρίνουν τα δικά τους πεπραγμένα του ενάμιση έτους με τις χειρότερες, αλλά αποσπασματικές, στιγμές της μεταπολίτευσης που κράτησε σαράντα χρόνια.

Στο ερώτημα, λοιπόν, «οι άλλοι ήταν καλύτεροι;» η απάντηση είναι «ναι»! Βεβαίως, συγκρινόμενοι μεταξύ τους κάποιοι αποδείχθηκαν καλύτεροι και άλλοι χειρότεροι. Κάποιοι έκαναν ρουσφέτια και άλλοι το ΑΣΕΠ· υπήρξαν σκάνδαλα, αλλά έκαναν και μηχανισμούς όπως η Διαύγεια· υπήρξε διαπλοκή αλλά θέσπισαν και ανεξάρτητες αρχές για να την καταπολεμήσουν.

 Κάποιοι υπήρξαν κυνικοί και γι’ αυτό τιμωρήθηκαν όλοι ως «παλιό πολιτικό σύστημα». Το κυριότερο: πήραν μια φτωχή χώρα το 1974 και παρά την κρίση την παρέδωσαν στις πιο ανεπτυγμένες του κόσμου. Τούτοι ανέλαβαν το 2015 μια φτωχότερη –από το 2009– χώρα και θα την παραδώσουν σαν αυτές του πρώην υπαρκτού: χρεοκοπημένη και με θεσμούς ανάπηρους. 

 ΠΑΣΧΟΣ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗΣ

.Το συνέδριο του ΣYΡIZA, ο Στάλιν και το «πολιτικό μασάζ»…

Η προχθεσινή επαναληπτική ψηφοφορία κατ’ απαίτηση του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος είπε οργίλος στους συνέδρους «Αν καταλαβαίνετε τι ψηφίζετε καλώς. Αλλά αν δεν καταλαβαίνετε, τότε υπάρχει θέμα γιατί ψηφίσατε ενάντια στην εισήγησή μου», δεν είναι ένα τυχαίο και αποσπασματικό ξέσπασμα λόγω της έντασης (;) των εργασιών του συνεδρίου.

 Είναι η πιο γνήσια έκφραση μιας μακράς παράδοσης της ελληνικής Αριστεράς που έχει τις απαρχές της στη σωτηριολογική περί ηγέτη θεώρηση της Τρίτης Διεθνούς, σύμφωνα με την οποία αυτός και μόνο είναι ο φορέας, κάτοχος και νομέας της μίας και απόλυτης αλήθειας.

 Το περιστατικό, εκτός από την τραγελαφική κατάσταση στην οποία περιήλθαν οι άμοιροι σύνεδροι δημόσιοι υπάλληλοι, μετακλητοί και αποσπασμένοι στον κρατικό οργανισμό, είναι ενδεικτικό της «παλαιοκομματικής» αριστερής αντίληψης που διέπει το κυβερνητικό κόμμα ως το μεγαλύτερο και γνησιότερο φορέα των αριστερών ιδεών στη χώρα μας.

Παράλληλα όμως φέρνει στο νου ένα ιδιαίτερα διαδεδομένο στα διαβόητα πλέον «χρόνια της στασιμότητας της ΕΣΣΔ» ανέκδοτο: «Την ώρα που ο Ι.Β. Στάλιν διάβαζε την εισήγηση της ΚΕ του ΚΚΣΕ στο 17ο συνέδριο του κόμματος, μέσα στη νεκρική σιγή ακούστηκε ένα δυνατό φτάρνισμα. 

Ο Ηγέτης σταμάτησε την ανάγνωση, σήκωσε το κεφάλι του και ρώτησε: - Ποιος φταρνίστηκε σύντροφοι; Ακολούθησε παρατεταμένη σιωπή. Τότε ο Ηγέτης γύρισε προς τα αριστερά του και είπε στον Μπέρια: Λαβρέντι Πάβλοβιτς εκτελέστε την πρώτη σειρά συνέδρων. Όπερ και εγένετο στην αυλή του Κρεμλίνου. 

Η διαδικασία επαναλήφθηκε άλλες δύο φορές. Όταν ξαναρώτησε ο Ηγέτης: Ποιος φταρνίστηκε σύντροφοι; - Ένα τρεμάμενο χέρι ενός μουζίκου σηκώθηκε στο βάθος της αίθουσας. Τότε ο Ηγέτης χαμογελώντας είπε: Με τις υγείες σας σύντροφε! Και συνέχισε την ανάγνωση της εισήγησης».

Ευτυχώς, στην εποχή μας ο Λεβρέντι Μπέρια έχει προ πολλού εγκαταλείψει τον μάταιο τούτο κόσμο φιλοδωρημένος με μια σφαίρα στο σβέρκο από τα χέρια των πρώην συντρόφων του στο πανίσχυρο Πολιτμπιρό, ενώ οι σύγχρονες μέθοδοι αλλαγής της βούλησης των συνέδρων περιλαμβάνουν «πολιτικό μασάζ», σύμφωνα με μια έκφραση του δημοσιογραφικού συρμού, άπειρους καφέδες και τσιγάρα στους διαδρόμους του γηπέδου και μερικούς νύκτωρ διορισμούς τέκνων και λοιπών συγγενών των μπαρουτοκαπνισμένων αγωνιστών. 

Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης

The Books' Journal

.Υπάρχουν άραγε Ντι Πιέτρο στην Ελλάδα;

Τι ειρωνεία; Την ημέρα που είχε γενέθλια ο… Μητσοτάκης το Συμβούλιο της Επικρατείας έδειξε ότι τελικά υπάρχουν δικαστές στην Αθήνα, όπως και στο… Βερολίνο. Δεν το γκαντέμιασε και η υπόθεση παίρνει νέα τροπή, εκτός κι αν οι παπατζήδες έχουν κι άλλους άσους στο μανίκι τους.

Σε κάθε περίπτωση η πλειοψηφία 16 προς 9 δικαστές είναι ηχηρό μήνυμα, ανεξαρτήτως του τι θα γίνει από εδώ και στο εξής. Όμως, μετά από τη διαδικασία που είναι σε εξέλιξη και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί, γεννώνται δύο ερωτήματα.

Το πρώτο είναι ποιος θα αποκαταστήσει το κύρος της δικαιοσύνης που έχει τρωθεί επικίνδυνα. Μετά από όλο αυτό το βορβορώδες τοπίο, τη σαπίλα, τη βρόμα και τη δυσωδία ποιος πολίτης μπορεί να εμπιστευτεί τους δικαστές όταν θα ξέρει πως μέρος τουλάχιστον από αυτούς έχει μπει στα σκοτεινά μονοπάτια της συναλλαγής με την κυβέρνηση κι ότι δεν είναι ούτε τυφλή ούτε κι ανεξάρτητη;

Το δεύτερο είναι αν τελικά η χθεσινή απόφαση προέκυψε ακριβώς από την αντίδραση για το σάπιο σύστημα που έχει στηθεί πέριξ και μέσα από τη δικαιοσύνη. Αν δηλαδή υπάρχουν πολλοί έντιμοι δικαστές που δεν κάνουν πίσω και ούτε εκβιάζονται, ούτε βολεύονται με τα ψίχουλα καμιάς κυβέρνησης.

Αν ισχύει το τελευταίο τότε υπάρχει ελπίδα και για το δικαστικό σώμα και για την πολιτική. Πριν από μερικές ημέρες γράφαμε ότι είναι η ώρα των δικαστών. Μια καταφανώς αντισυνταγματική πρόβλεψη, μια ξεκάθαρα παράνομη διαδικασία που έστησε ο Παππάς και η παρέα του, δικάζεται στο ΣτΕ. Είναι λοιπόν η ώρα να αποφασίσουν οι δικαστές χωρίς παρωπίδες και χωρίς να ελέγχονται από τους «συριζαίους» μεγαλόσχημους δικαστικούς και τα τσιράκια του Τσίπρα που τα έχει βάλει και μέσα στο πολιτικό σύστημα. Και ο νοών νοείτω για τους καθηγητάδες και τους εισαγγελείς που παίζουν το ρόλο του μακριού χεριού του ΣΥΡΙΖΑ στη δικαιοσύνη.

Οι δικαστές από μόνοι τους πρέπει να διασώσουν το κύρος τους. Αποφασίζοντας να μπλοκάρουν το έκτρωμα Παππά. Λέγοντας επιτέλους τι θα γίνει με τον Μαρινάκη. Βγαίνοντας μπροστά και διατάσσοντας αυτεπάγγελτα έρευνα για το πραξικόπημα της δραχμής, τελειώνοντας πλέον με τη δίκη της Χρυσής Αυγής ώστε να πληρώσουν φυσικοί και ηθικοί αυτουργοί.

Ας υπάρξουν επιτέλους δικαστές που σε μια νέα επιχείρηση «καθαρά χέρια» θα δημιουργήσουν και νέες πολιτικές εξελίξεις, θα καθαρίσουν τη χώρα από τη διαπλοκή. Υπάρχουν άραγε Ντι Πιέτρο στην Ελλάδα να κάνουν αυτά που έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και δεκαετίες;