. 12 Αυτοκριτική και συναίνεση

Οκ. Τσίπρας, σε μια κρίση ειλικρίνειας, υποστήριξε πρόσφατα στη Βουλή ότι μια κάποια «οίηση» από μέρους του θα ήταν δικαιολογημένη καθώς κατάφερε τόσο νέος να γίνει πρωθυπουργός. Θα μπορούσε βέβαια κάποιος να αντιτάξει ότι ακριβώς επειδή είναι τόσο νέος, αισθήματα ταπεινότητας και ευγνωμοσύνης και μαζί αγωνία για το αν θα τα καταφέρει στο τόσο δύσκολο έργο που ανέλαβε, θα ήταν περισσότερο δικαιολογημένα. Πόσω μάλλον που σχεδόν όλα όσα υποστήριζε προεκλογικά έχουν αποδειχθεί λόγια του αέρα.

Κι όχι μόνο στα μεγάλα. Στον ΣΥΡΙΖΑ έπασχαν από ακράτεια δηλώσεων και για τα πιο μικρά. 

Ετσι, όταν από προχθές τα εισιτήρια στις δημόσιες συγκοινωνίες πήγαν στο 1.40 κάποιοι θυμήθηκαν τι έλεγε ο κ. Τσίπρας όταν είχαν ξαναπάει στο ίδιο ύψος για ένα μικρό διάστημα επί συγκυβερνήσεως. Τότε λοιπόν άστραφτε και βρόνταγε καταγγέλλοντας ότι καταργείται ο δημόσιος χαρακτήρας των συγκοινωνιών καθώς γίνεται πιο συμφέρουσα η μετακίνηση με αυτοκίνητο.

 Σκεφτείτε τώρα που μειώθηκε η τιμή της βενζίνης. Εκτοτε βέβαια μεσολάβησε η διαχείριση των αστικών συγκοινωνιών από έναν ικανό μάνατζερ ο οποίος κατάφερε να μειώσει την τιμή του εισιτηρίου αυξάνοντας τα έσοδα.

Γι' αυτό του το επίτευγμα ωστόσο καρατομήθηκε από τον κ. Σπίρτζη. Προφανώς δεν είχε μπάρμπα στον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι βέβαια μόνο ο πρωθυπουργός που επιδεικνύει αυτή την οίηση. Προ ημερών στη Βουλή ο υπουργός των Οικονομικών επέπληττε τους πολιτικούς του αντιπάλους λέγοντας πως «έχει κουραστεί» τριάντα χρόνια στο Πανεπιστήμιο να εξηγεί γιατί οι πλούσιοι δεν χρειάζονται περισσότερα λεφτά για να δουλέψουν. 

Το επιχείρημά του ήταν άσχετο με τη συζήτηση, το συγκαταβατικό του ύφος ωστόσο ακριβώς ίδιο με την προεκλογική περίοδο, όταν υποστήριζε θεωρίες που τώρα δεν εφαρμόζει. Κλασικός οπαδός των αδελφών Μαρξ: αυτές είναι οι αρχές μου, αν δεν σας αρέσουν έχω κι άλλες.

Κι αυτά από όσα μάθαμε. 

Τα άλλα που κρύβουν για να μη «φτύνει» ο κόσμος την Αριστερά, περιμένουμε να μας τα πει ο κ. Βούτσης. Γιατί βέβαια στην οικονομία οι επιπτώσεις φαίνονται. Στους υπόλοιπους τομείς επιδεικνύουν ανάλογη ασχετοσύνη. Απλώς τις επιπτώσεις τις υφιστάμεθα αργότερα. Περσινά ξινά σταφύλια, θα πει κάποιος. Ομως όχι. Μια στοιχειώδης αυτοκριτική είναι απαραίτητη για τη λειτουργία της Δημοκρατίας. Πρώτον για τους πολίτες. Σήμερα αισθάνονται εξαπατημένοι και είναι ευάλωτοι σε ακόμα πιο ακραίες εκδοχές του λαϊκισμού. Δικαιούνται μιας καθαρής εξήγησης. Δεύτερον γι' αυτή την περίφημη συναίνεση.

 Η κυβέρνηση δεν μπορεί να την επικαλείται όποτε τη συμφέρει. Αν την επιθυμεί κι αν την έχει ανάγκη η χώρα, που την έχει, τότε οφείλει να κάνει και τη δική της αυτοκριτική. Μερκελιστές αλά καρτ τελείωσαν. Εκτός κι αν όλα αυτά είναι ένα ακόμα επικοινωνιακό παιχνίδι. Κι ο πραγματικός της στόχος είναι να μας ξαναπάει σε εκλογές.

 ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΚΑΨΗΣ

.Από δεκαετία σε δεκαετία

Οσον αφορά το εξωτερικό τα πράγματα είναι καθαρά: Η κυβέρνηση είναι αντιμέτωπη με το κουαρτέτο: Με το ΔΝΤ, που όσο περισσότερα λάθη του στους σχεδιασμούς του για την Ελλάδα αναγνωρίζει, τόσο ασφυκτικότερα μέτρα απαιτεί εις βάρος της· παράξενος τρόπος για να ζητήσει κάποιος συγγνώμη ή για να δείξει ότι αναπροσανατολίζεται, συνεκτιμώντας επιτέλους τα ομολογημένα λάθη του και επιχειρώντας να μειώσει το κοινωνικό τους κόστος.

 Και με την Ευρωπαϊκή Ενωση, στις ποικίλες εκφάνσεις της, δηλαδή στη μία και μόνη που όντως βαραίνει: στη γερμανική, που και αυτή με τη σειρά της είναι μονοδιάστατη, μονοπρόσωπη μάλλον. 

Εχει το όνομα και την ισχύ του κ. Σόιμπλε, άτυπου «οικονομικού πρωθυπουργού» της Ε.Ε. Τώρα, με την απροσχημάτιστη εκμετάλλευση του προσφυγικού εις βάρος της Ελλάδας, που οι εμπνευστές της δεν διστάζουν να παραποιούν επίσημες εκθέσεις, ο Γερμανός υπουργός έσπευσε να προτείνει σαν τάχα σωστική για τη χώρα μας την έξοδο από την Ευρωζώνη, με ταυτόχρονη έξοδο από τη Σένγκεν. Εμμονή και προκατάληψη – κατά το «Περηφάνια και προκατάληψη».

Στο εσωτερικό τώρα, η κυβέρνηση δεν είναι αντιμέτωπη με τους αγρότες, τους γιατρούς, τους μηχανικούς, τους δικηγόρους, τους μικροβιοτέχνες, τους ναυτικούς· αυτοί έχουν τις αγωνίες τους και τα αιτήματά τους. 

Είναι αντιμέτωπη με το Αγροτικό, το Ασφαλιστικό, το Φορολογικό. Με προβλήματα δηλαδή που χρονίζουν, που αφέθηκαν να χρονίσουν από τους έως τώρα επί δεκαετίες κυβερνήσαντες, «γαλάζιους» και «πράσινους». Γιατί κάθε φορά μετρούσε πολύ περισσότερο το τρέχον και το συγκυριακό από το μακρόπνοο και το μακροπρόθεσμο.

Ετσι, για να μειώσουν το κομματικό τους κόστος (πρωτίστως όσοι ορκίζονταν ότι καθόλου, μα καθόλου δεν το υπολογίζουν, «εκσυγχρονιστές» και «μεταρρυθμιστές»), ικανοποιούσαν πρόχειρα και εμβαλωματικά τα αιτήματα της μιας ή της άλλης μερίδας. Αναβάλλοντας πάλι και πάλι, από ατολμία και ιδιοτέλεια, τη ριζική αντιμετώπιση των προβλημάτων. Δηλαδή διογκώνοντάς τα. Και βυθίζοντας τη χώρα στα χρέη, για τα οποία τώρα νίπτουν τα χείρας αλλά και το πρόσωπό τους, ώστε να ξαναποκτήσει δημαγωγική φωτογένεια.

Τώρα τα ψέματα τελείωσαν. Ολα τα ψέματα όμως και όλων. Οχι μόνο όσων για να φτάσουν στην εξουσία θεωρούν αναγκαίο να υπόσχονται μαγικές λύσεις, ικανοποιητικές για τους πάντες· λύσεις που απλώς δεν υπάρχουν, συν τοις άλλοις επειδή αυτοί οι «πάντες» είναι βαθιά χωρισμένοι από αντιτιθέμενα συμφέροντα. 

Αλλά και όσων έχουμε πιστέψει, επίσης δεκαετίες τώρα, ότι τα προβλήματα είναι δυνατόν (αν όχι «πρέπον και δίκαιο») να λυθούν χωρίς τη δική μας συμβολή, το δικό μας κόστος. Είναι όμως εφικτό να λυθεί το Φορολογικό, όταν μισθωτοί και συνταξιούχοι καλύπτουν το 78% της φορολογικής βάσης, παρότι αποτελούν το 63% των φορολογουμένων; Ή όταν οι 2 στους 3 ελεύθερους επαγγελματίες και οι 85 στους 100 αγρότες δηλώνουν ετήσιο εισόδημα έως 5.000 ευρώ;

 ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ

.Η Ευρώπη, ο βάλτος και η Ελλάδα

Κάποιες στιγμές, μια φευγαλέα κουβέντα ενός ξένου παρατηρητή μπορεί να ρίξει νέο φως πάνω σε δικό μας πρόβλημα, κάτι που δεν βλέπαμε τόσο καθαρά επειδή είμαστε πολύ κοντά του. Ετσι με χτύπησε μία φράση προς το τέλος μιας βιβλιοκριτικής στους New York Times προχθές. «Οπως ο κ. Ελ Εριάν αποσαφηνίζει, η δυσλειτουργική διακυβέρνηση φταίει σε μεγάλο βαθμό για τη μη ικανοποιητική οικονομική μας απόδοση.

 Η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι, ασφαλώς, ένας βάλτος, αλλά η ολοένα μεγαλύτερη πόλωση μεταξύ των πολιτικών κομμάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει οδηγήσει και το Κογκρέσο σε αδιέξοδο», έγραψε ο Στίβεν Ράτνερ, πρώην σύμβουλος του υπ. Οικονομικών στην πρώτη θητεία του Μπαράκ Ομπάμα.

«Η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι, ασφαλώς, ένας βάλτος». Ο κ. Ράτνερ ήταν επικεφαλής της ομάδας που διαχειρίστηκε τη διάσωση της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Στην κριτική του αυτή αναφέρεται σε πρόσφατα βιβλία του οικονομικού συμβούλου Μοχάμεντ ελ Εριάν (Mohamed A. El-Erian) και του πρώην τραπεζίτη Σατιατζίτ Ντας (Satyajit Das), οι οποίοι ασχολούνται με την παγκόσμια και αμερικανική οικονομία.

 Στην αναφορά τους στην Ευρώπη, ο Ράτνερ την εμφανίζει ως ακραίο παράδειγμα δυσλειτουργίας, ως χαμένη υπόθεση σχεδόν. Στην Ελλάδα, συνηθίσαμε στην ιδέα ότι είμαστε ο αδύναμος κρίκος της Ευρώπης· ενδιαφέρον έχει να συνειδητοποιούμε ότι άλλοι βλέπουν πιο πέρα από την Ελλάδα και διαπιστώνουν την αδυναμία του συνόλου των Ευρωπαίων να λύσουν τα προβλήματά τους. Η Ελλάδα, δηλαδή, είναι ο αδύναμος κρίκος μιας αδύναμης αλυσίδας.

Αξίζει να θυμηθούμε, επίσης, σχόλιο του πρώην υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ Τίμοθι Γκέιτνερ, στο βιβλίο του «Stress Test» το 2014. «Στην Αμερική ο πόλεμος μεταξύ τόνωσης της οικονομίας και λιτότητας μαινόταν απ’ όταν ανέλαβε ο πρόεδρος Ομπάμα, αλλά το χάος στην Ευρώπη με ξάφνιασε.

 Δεν μπορούσα να πιστέψω ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα πυρπολούσαν τους εαυτούς τους και θα διακινδύνευαν άλλον ένα παγκόσμιο όλεθρο την ώρα που εμείς μόλις είχαμε σβήσει τις φλόγες της αρχικής κρίσης», έγραψε, σχολιάζοντας τη συνάντηση του G7 στον Καναδά τον Φεβρουάριο του 2010. Το θέμα συζήτησης τότε ήταν η Ελλάδα και η πολιτική που έπρεπε να εφαρμοστεί για τη διάσωσή της. Η Ελλάδα δεν γλίτωσε τη λιτότητα – αλλά η αμερικανική παρέμβαση, όπως μάθαμε αργότερα, ήταν αποφασιστική: η Ελλάδα παραμένει μέλος της Ευρωζώνης.

Η Ελλάδα έχει σοβαρά προβλήματα να λύσει προκειμένου να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα της οικονομίας της. Οι δυσκολίες πολλαπλασιάζονται, όμως, από το γεγονός ότι η Ε.Ε. βρίσκεται μετέωρη μεταξύ περαιτέρω ένωσης και διάλυσης. 

Η οικονομική κρίση, η εισροή προσφύγων και μεταναστών και ο αυξημένος κίνδυνος τρομοκρατίας προκαλούν την άνοδο ξενοφοβικών δυνάμεων σε πολλές χώρες και διχόνοια μεταξύ τους. Ενώ μόνο συλλογική δράση μπορεί να αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα, κάθε κίνηση προς ισχυρότερη ένωση ενισχύει εθνικιστικές δυνάμεις και, συνεπώς, τον διχασμό μεταξύ χωρών. 

Ετσι, η Ευρώπη πατάει σε δύο βάρκες: δυσκολεύεται να πάρει αποφάσεις, επιλέγοντας την ασάφεια και τον δισταγμό με γνώμονα τους ψηφοφόρους κάθε χώρας και όχι το συλλογικό καλό. Εξαρτημένη από τους εταίρους της, η Ελλάδα δεν μπορεί να βγάλει την Ευρώπη από τον βάλτο. Μέσα στην αέναη ταραχή της, όμως, καλείται να σώσει τον εαυτό της.  

ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ

.Βενιζέλος: Ετσι θα ήταν η Ελλάδα αν είχα δεχθεί Grexit το 2011

Συγκλονιστικές είναι οι αποκαλύψεις που κάνει ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Ευ. Βενιζέλος, αναφερόμενος στα όσα έγιναν το 2011 και στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές. Με αφορμή τη δήλωση του Β. Σόιμπλε ότι είχε προτείνει το Grexit στην Ελλάδα το 2011 ο κ. Βενιζέλος, ο οποίος ήταν εκ των επικεφαλής της διαπραγμάτευσης εκείνη την εποχή επισημαίνει:

«Έχω πολλές φορές αναφερθεί στην πρόταση εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ που μου διατύπωσε ο κ. Σόιμπλε το Σεπτέμβριο του 2011 στο Βρόσκλαβ στο περιθώριο της άτυπης συνόδου του Eurogroup και του Ecofin που οργάνωσε η πολωνική προεδρία της ΕΕ με τη συμμετοχή και του τότε υπουργού οικονομικών των ΗΠΑ κ. Τ. Γκάιντνερ.

Ο κ. Σόιμπλε επιβεβαιώνει τώρα το περιεχόμενο εκείνης της δύσκολης συνάντησης στο πλαίσιο μιας πραγματικά σκληρής διαπραγμάτευσης που τότε στόχευε σε συμφωνία για το δεύτερο πρόγραμμα ύψους 172 δις ευρώ με όρους πολύ καλύτερους του πρώτου και βεβαίως σε ριζική παρέμβαση στο ελληνικό δημόσιο χρέος.

Προφανώς και απέρριψα αμέσως την πρόταση εξόδου από το ευρώ που θα οδηγούσε στην επάνοδο σε μια δραχμή που θα έμπαινε σε περιδίνηση αλλεπάλληλων υποτιμήσεων με αντίστοιχη μείωση του πραγματικού εισοδήματος και του επιπέδου ζωής την Ελλήνων και των Ελληνίδων. Η μείωση δεν θα ήταν τότε της τάξης του 30% αλλά του 70%.

Η πρόταση συνεπαγόταν επιβολή αυστηρών capital controls, μετατροπή των καταθέσεων από ευρώ σε υποτιμημένες δραχμές με εξαίρεση ποσά έως περίπου 3.000 ευρώ. Μια τέτοια νομισματική μεταβολή θα σήμαινε επίσης ανεξέλεγκτη διόγκωση του δημόσιου χρέους που οφειλόταν σε ευρώ ως ποσοστού επί του ΑΕΠ, καθώς και του κόστους εξυπηρέτησής του σε όρους νέου εθνικού νομίσματος. Διόγκωση που θα εξουδετέρωνε εκ προοιμίου το όφελος από το ονομαστικό κούρεμα και την αναδιάρθρωση που πετύχαμε το 2012. Θα είχε επίσης ανεξέλεγκτες επιπτώσεις για το ελληνικό τραπεζικό και κοινωνικοασφαλιστικό σύστημα.

Η δε προσφερόμενη στήριξη είχε τη μορφή, πρώτον, ανθρωπιστικής βοήθειας για τρόφιμα καύσιμα και φάρμακα καθώς η Ελλάδα θα είχε αποκλειστεί από τις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές. Θα είχε, δεύτερον, τη μορφή των ούτως ή άλλως δεδομένων ευρωπαϊκών κονδυλίων ( ΕΣΠΑ κοκ ). Και, τρίτον, τη μορφή επενδύσεων με την έννοια της εύκολης εξαγοράς του ελληνικού εθνικού πλούτου από ξένα funds ή ελληνικά συμφέροντα που θα διέθεταν ευρώ εκτός Ελλάδος. Δηλαδή, όπως έλεγα, από αυτούς που είχαν «τις ζημιές μέσα και τα λεφτά έξω».

Τότε και ενώ εμείς δίναμε μάχη εθνικής επιβίωσης, υπήρχαν κάποιοι που έλεγαν ότι το Grexit είναι όπλο στα χέρια της Ελλάδας. Κάποιοι που υπόσχονταν στον ελληνικό λαό έναν εύκολο αντιμνημονιακό δρόμο. Κάποιοι που ισχυριζόντουσαν ότι το «μνημόνιο έφερε την κρίση» αντί της απλής αλήθειας ότι η κρίση κατέστησε δυστυχώς το μνημόνιο την ηπιότερη δυνατή λύση σε σύγκριση με την ασύντακτη χρεοκοπία ή μια δραχμή χωρίς αξία. Έπειτα ήρθαν το πισωγύρισμα του 2015,τα capital controls και το τρίτο μνημόνιο παρότι τους είχαμε προειδοποιήσει.

Ελπίζω τώρα όλοι να συνειδητοποιούν από ποιους κινδύνους πέρασε ξυστά η πατρίδα μας εξαιτίας των επιλογών του 2015, η επίπτωση δυστυχώς των οποίων θα μας ακολουθεί για καιρό, όπως φαίνεται με όσα γίνονται γύρω από το ασφαλιστικό και την περιβόητη αξιολόγηση.

.«Σ’ ευχαριστούμε Αλέξη, κέρδισες επάξια τον ανδριάντα σου»

Είπε ο Σόιμπλε μεταξύ σοβαρού και αστείου ότι αν η Ελλάδα βγει από την κρίση θα πρέπει οι Έλληνες να του στήσουν ανδριάντα.

Μπορεί και να έχει δίκιο, αλλά για την υπέρτατη υπηρεσία του στην πατρίδα μας ο ανδριάντας ανήκει αυτοδίκαια στον Αλέξη Τσίπρα.

Όχι, δεν τρελαθήκαμε, ο πρωθυπουργός κάποια στιγμή πρέπει να αποκτήσει τον δικό του ανδριάντα ο οποίος δεν θα στηθεί στην Άρτα απ’ όπου κατάγεται. Αλλά θα στηθεί στην πλατεία Συντάγματος για να θυμίζει σε όλους την τεράστια προσφορά του στην Ελλάδα και στην εξέλιξή της πολιτικής ζωής του τόπου.

Χάρη στον αρχηγό της Αριστεράς, μόλις αυτή η κυβέρνηση πέσει, θα εξαφανιστεί κι αυτή η Αριστερά που μας κυβερνά. Ο Τσίπρας θα λειτουργήσει ως νεκροθάφτης αυτού του μοντέλου της Αριστεράς που ουδεμία σχέση έχει με ένα κόμμα ή μια πολιτική τοποθέτηση που στηρίζεται σε αξίες, ιδανικά, στόχους και πατριωτική διάθεση. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το τέλος της Αριστεράς της λαμογιάς, του «δεν πληρώνω», του βολέματος, της αφασίας και της καταστροφής.

Εδώ θα είμαστε και θα βλέπουμε την κατάρρευσή τους. Έχουν να πάθουν τέτοιο Βατερλό που θα το φυσάνε και δεν θα κρυώνει. Εδώ τελειώνει η ιδεολογική κυριαρχία της Αριστεράς που δεκαετίες τώρα κάνει κουμάντο. Ο κόσμος θα στραφεί σε σοβαρούς πολιτικούς κι όχι σε λαϊκιστές αν και πάντα θα υπάρχουν τέτοιοι. Δείτε τη Ζωή που τραγουδά στις διαδηλώσεις για τον Αλέξη και το ελικόπτερο που θα τον πάρει. Για τον ίδιο Αλέξη που αγκάλιαζε τον Ιούνιο κι έλεγε ότι τους συνδέει σχέση συντροφικότητας. Αυτή είναι η Αριστερά, από αυτήν θα γλιτώσουμε μια και καλή.

Ο Τσίπρας ξεγύμνωσε τον βασιλιά. Πλέον δεν υπάρχουν ούτε κουρέλια για να κρυφτεί η γύμνια τους. Μάθαμε για το σχέδιό τους, να διαλύσουν την οικονομία, να καταστρέψουν τη χώρα. Μάθαμε για την προσπάθειά τους να ελέγξουν το κράτος με τους Ερυθρούς Χμερ του ΣΥΡΙΖΑ. Ξέρουμε για τις υπόγειες διαδρομές και συνεννοήσεις με μεγαλοσυμφέροντα.

Βλέπουμε ότι θέλουν να καταστρέψουν με φόρους και εισφορές όποιον δουλεύει σαν σκυλί κι δηλώνει τα εισοδήματά του. Θα φύγουν όλοι από την Ελλάδα ή θα φοροδιαφύγουν όλοι χάρη στο σχέδιο της κυβέρνησης. Ο δε αρχηγός των ατάκτων Αλέξης μας έδειξε πώς είναι να είσαι ψεύτης τον πρώτο χρόνο και κλέφτης ελπίδων. 

Τα ψέματα τέλειωσαν, η κυβέρνηση πέφτει. Και πώς φαίνεται αυτό; Από την οργή του κόσμου και από το γεγονός ότι κανένας αριστερός βουλευτής δεν μπορεί να πάει στην περιφέρειά του και να μιλήσει με τους πολίτες. Αυτό είναι η αρχή του τέλους τους. Και είναι το τέλος της Αριστεράς. Ο κόσμος θα τους σιχαθεί τόσο πολύ που ούτε στο 3% δεν θα μπορούν να σταθούν σε λίγο καιρό.

Γι’ αυτό λοιπόν λέμε με βροντερή φωνή: «Σ’ ευχαριστούμε Αλέξη, κέρδισες επάξια τον ανδριάντα σου».