.Τι πραγματικά εννοούσε η Μέρκελ με το σχόλιο «να πάρουμε τη μοίρα στα χέρια μας»

Η Άνγκελα Μέρκελ δεν επιδιώκει ουσιαστικά μια απομάκρυνση από τις ΗΠΑ, όσο και αν διαφωνεί με τον Τραμπ, σχολιάζει ο Matthew Karnitschnig.

Μήπως η Άνγκελα Μέρκελ μόλις έθεσε τα όρια στη Δυτική μεταπολεμική τάξη;
Με μια λέξη, "Nein". Το σχόλιο της Μέρκελ κατά τη στάση της την Κυριακή σε μια βαυαρική μπυραρία, στο πλαίσιο της προεκλογικής της περιοδείας, προκάλεσε φρενίτιδα στη φιλελεύθερη τουιτόσφαιρα (ο Έντουαρντ Σνόουντεν το χαρακτήρισε "μια καθοριστική στιγμή στην Ιστορία").

 Η Μέρκελ, αναφερόμενη τόσο στις ΗΠΑ όσο και στο Brexit, είπε στο ακροατήριό της ότι ήταν ήρθε η ώρα στην Ευρώπη "να πάρουμε τη μοίρα μας στα χέρια μας". "Η εποχή κατά την οποία μπορούσαμε να στηριχθούμε πλήρως σε άλλους έχει τελειώσει σε κάποιο βαθμό", δήλωσε η Μέρκελ. Και πρόσθεσε: "Αυτό έζησα τις τελευταίες ημέρες."

Οι προσδιορισμοί "πλήρως" και "σε κάποιο βαθμό" δεν ήταν ακούσιοι. Με αυτή τη γερμανίδα καγκελάριο, ελάχιστα πράγματα είναι. Επομένως, αυτό που αρχικά μπορεί να ακούγεται ίσως σαν μια σημαντική απόκλιση από τη δέσμευση της Γερμανίας στη διατλαντική συμμαχία είναι στην πραγματικότητα σύμφωνο με τη ρητορική της Μέρκελ από τότε που ο Ντόναλντ Τραμπ εξελέγη πρόεδρος των ΗΠΑ.

 Είναι επίσης σύμφωνο με την ατζέντα της για να προωθήσει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, έναν στόχο που πιστεύει ότι η εκλογή του Εμανουέλ Μακρόν στην προεδρία της Γαλλίας έχει ενισχύσει. Και μπορεί να σηματοδοτήσει ότι η Μέρκελ, για πρώτη φορά στα δώδεκα χρόνια εξουσίας της και εν όψει της τέταρτης επανεκλογής της τον Σεπτέμβριο, θεωρεί την Ευρώπη ως νικητή των εκλογών, όπως και ο Μακρόν.

Η Μέρκελ έχει αποστασιοποιηθεί εδώ και πολύ καιρό από τον Τραμπ. Αντιμετωπίζοντας τις διατλαντικές σχέσεις της Ευρώπης τον Ιανουάριο, είπε: "Δεν υπάρχουν απεριόριστες εγγυήσεις για στενή συνεργασία με εμάς τους Ευρωπαίους. Γι' αυτό είμαι πεπεισμένη ότι η Ευρώπη και η ΕΕ θα πρέπει να μάθουν να αναλαμβάνουν περισσότερες ευθύνες στο μέλλον". Πρόσθεσε ότι θα ήταν "αφελές" για την Ευρώπη "να εξαρτάται πάντα από τους άλλους να επιλύουν προβλήματα στη γειτονιά μας".

Ενώ η στιγμή που λέγεται κάτι είναι τα πάντα στην πολιτική και η παράθεση των παρατηρήσεων της Μέρκελ μόλις λίγες ώρες μετά τη διαφωνία της συνόδου κορυφής της G7 είναι αξιοσημείωτη, θα ήταν λάθος να τα παρερμηνεύσουμε. Είναι πιθανό ότι η Κυριακή σηματοδότησε την αρχή μιας τεκτονικής μετατόπισης μακριά από τις ΗΠΑ, αλλά είναι επίσης πολύ νωρίς για να το πούμε. Μιλώντας την Κυριακή, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ υποστήριξε ότι η ΕΕ δεν έχει να κερδίσει πολλά με το να προχωρήσει μόνη της -ακόμα κι αν θέλει.

Τούτου λεχθέντος, η Μέρκελ, που ήταν πάντα μία επιφυλακτική ηγέτιδα, αν ήθελε να σηματοδοτήσει τη γερμανική απομάκρυνση από τις ΗΠΑ, δεν θα επέλεγε ως χώρο μια βαυαρική μπυραρία. Αν και δεν είναι μυστικό ότι η Μέρκελ και ο Τραμπ δεν συμφωνούν σε πολλά μέτωπα, μεταξύ άλλων για το κλίμα και το εμπόριο, η γερμανίδα ηγέτιδα, που έχει μια μακροπρόθεσμη στρατηγική, δεν θα έθετε υπό αμφισβήτηση τη σχέση της Γερμανίας με τις ΗΠΑ ούτε την ευρωπαϊκή δέσμευση της χώρας της.

Καλώς ή κακώς, οι ΗΠΑ, τόσο από πλευράς εμπορίου όσο και ασφάλειας, είναι ο απαραίτητος εταίρος της Γερμανίας, μια πραγματικότητα που ακόμα και ο Τραμπ είναι απίθανο να αλλάξει σύντομα. Είτε στη Ρωσία, είτε στο ΝΑΤΟ, είτε στη Συμφωνία για την αλλαγή του κλίματος που χάλασε τη γιορτή στη σύνοδο της G7 στη Σικελία, η Μέρκελ έχει επαναλάβει και έχει κάνει ξεκάθαρο ότι κατά την άποψή της, ανεξάρτητα από το ποιος βρίσκεται στο Λευκό Οίκο, η Ευρώπη χρειάζεται την Αμερική.