.Φοβισμένη Πολιτεία

Μετά την αλλαγή των δρομολογίων λεωφορείων και τρόλεϊ που περνούσαν μπροστά από το Πολυτεχνείο τα Παρασκευο-σαββατόβραδα (έξι οχήματα έχουν πυρποληθεί μέσα στο 2016), μετά την απόσυρση αγαλμάτων από το κέντρο υπό τον φόβο βανδαλισμών και κλοπών, τη μετακίνηση της δις βανδαλισμένης στάσης τηλεματικής από το Πολυτεχνείο προς το Αρχαιολογικό Μουσείο, από σήμερα και τα ΕΛΤΑ Εξαρχείων αναστέλλουν τη λειτουργία του υποκαταστήματος «μέχρι νεότερης σχετικής απόφασης», εξαιτίας «των αλλεπάλληλων κακόβουλων και βανδαλιστών επιθέσεων που έχει δεχθεί το τελευταίο χρονικό διάστημα το Ταχυδρομικό Κατάστημα».

Σίγουρα όταν μια γειτονιά, παρά τις προσπάθειες κατοίκων, μετατρέπεται σταδιακά σε ένα ιδιότυπο άβατο, όταν το κράτος υποχωρεί και αποχωρεί από ό,τι επέτρεψε να γίνει σύνηθες πεδίο μαχών με τους «μπαχαλάκηδες», τότε η επιστροφή είναι δύσκολη αφού πρόκειται για «κατεστημένο» που δεν αντιμετωπίζεται μόνο με διμοιρίες των ΜΑΤ (κατά την πάγια τακτική, όταν ο κόμπος φτάσει στο χτένι, με τα γνωστά επακόλουθα, οδομαχίες και νέες καταστροφές δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας), αλλά με τήρηση των κανόνων, συνέπεια λόγων - έργων, εκπολιτισμό, κοινωνικό αυτοέλεγχο – δηλαδή υγιή διοίκηση και πολυετείς διαδικασίες.

Ο δημόσιος χώρος προστατεύεται κυρίως από τους ίδιους τους πολίτες, που τον πονάνε. Οι περισσότεροι δεν νοιάζονται, αδιαφορούν, τον βρωμίζουν, τον βανδαλίζουν, γιατί δεν τον θεωρούν κοινό κτήμα, αλλά σκουπιδότοπο ή «βιτρίνα» ενός κατεδαφιστέου συστήματος.

 Οι αλλεπάλληλες καταστροφές και οι κλοπές στα ανώτατα ιδρύματα έχουν τις ρίζες τους στις μικρές υποχωρήσεις που ξεκίνησαν εδώ και δεκαετίες στο πλαίσιο μιας παρανόησης της έννοιας της ελευθερίας (δεν είναι άμοιρες ευθυνών οι διοικήσεις των ιδρυμάτων), η οποία οδήγησε σε πλήρη απαξίωση όσων οικοδομούνται με μεράκι, προσφορά, δημόσιο χρήμα. 

Είναι ισχυρή η έλξη του αυθαίρετου, της έλλειψης ορίων, των ακραίων πράξεων, η μέθη που γεννά η τόση εξουσία (επί αγαλμάτων, πινάκων, αρχείων, τοίχων, θυρών, ηλεκτρονικών εξοπλισμών, στάσεων λεωφορείων, λεωφορείων, αυτοκινήτων, βιτρινών, κάδων, πεζοδρομίων κ.ά.), το άπειρο των «πρωτοβουλιών», η κραιπάλη των «αποφάσεων», ο ίλιγγος σε έναν χώρο όπου μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει απεριόριστα την ελευθερία του... Πολλά εξαρτώνται από εμάς, από το πώς αισθανόμαστε τα όρια, ως νοερό πλαίσιο προστασίας ενός χώρου όπου κινούμαστε ελεύθερα, με ασφάλεια, ή ως δεσμά, ως αλυσίδες που λαχταράμε να σπάσουμε.

Και το νοερό αυτό πλαίσιο, το οποίο δεν βιώνεται ως φυλακή αλλά ως ομαλότητα, το διδάσκει η Πολιτεία. Με την καλλιέργεια της φροντίδας για το κοινό κτήμα, την εξομάλυνση των σχέσεών της με τον πολίτη, τη διαφάνεια, την εντιμότητα, τις διεξόδους (αλλιώς ως μόνη διέξοδος από τα παράδοξα, τα αντιφατικά και τα απαράδεκτα που συμβαίνουν σε αυτόν τον κόσμο φαντάζει ο βανδαλισμός, η καταστροφή, η πυρκαγιά, η καταπάτηση, η διαφθορά, η βία), τις πολιτικές που επιτρέπουν τη συμπαράσταση πάνω από την εχθρικότητα, τη μοναξιά, το κενό, τον φόβο.